Door: Sibren van Hoeven
Vorige week dinsdag gaf Franse president Emmanuel Macron tijdens zijn staatsbezoek aan Nederland in een propvolle zaal in Den Haag een lezing waarin hij pleitte voor Europese soevereiniteit. Ik mocht bij de lezing zijn, met dank aan de jongerentak van de Wiardi Beckman Stichting.
Met een groep van ongeveer 20 jongeren zouden we eerst op het balkon achterin de zaal zitten, maar op de dag dat we erheen gingen werd ons verteld dat we op het podium moesten zitten. Na een tijdje wachten omdat Macron nog even langs de Eerste Kamer moest gaan om wat handen te schudden, kwam hij de zaal in met zijn delegatie om zijn lezing te houden.
Twee uur lang luisterde de zaal aandachtig naar zijn pleidooi, inclusief veel bekende Nederlandse politieke figuren zoals Sigrid Kaag, Jan-Peter Balkenende en Jesse Klaver. De lezing werd opgevolgd door vragen van jongeren in de zaal die van tevoren waren ingestuurd, waaronder vragen van mijn vrienden waarmee ik op het podium zat.
Macron zijn pleidooi voor Europese soevereiniteit klinkt als een mooi idee, op geopolitiek en economisch gebied onafhankelijk van de Verenigde Staten en China een Europese stempel zetten op beleid. Hierbij staan de Europese waarden die Macron meerdere keren aanhaalde centraal, maar wat zijn die Europese waarden waar Macron op doelt en hoe verhoudt zijn binnenlandse beleid zich tot die waarden?
Macron benadrukt het belang van Europese soevereiniteit voor onafhankelijkheid van grootmachten zoals de VS en China. Hij pleit voor bondgenootschappen waarin Europa zelf kan kiezen, zonder volledige afhankelijkheid. Echter mist zijn toespraak concreetheid over hoe de Europese soevereiniteit eruit zou zien, waarbij wat voor invloed andere EU-landen dan Frankrijk zouden hebben op zijn plan niet besproken worden. Hij herhaalt meerdere keren de ‘Europese waarden’ van democratie, gelijkheid en vrijheid, maar benadrukt niet hoe dat concreet ingevuld zou worden.
Macron mag nu al zes jaar het Elysée zijn thuis noemen. Gelukkig kan er dus gekeken worden naar hoe hij deze ‘Europese waarden’ invult in zijn eigen land. Macron werd eerst verkozen als kandidaat namens het politieke midden, maar is gedurende zijn eerste termijn opgeschoven naar een rechtsere koers. Zo heeft hij de ISF (een vorm van vermogensbelasting) op de schop gedaan, meerdere anti-islam wetten doorgevoerd, is hij trots op het feit dat hij Amerikaanse bedrijven als Uber die lak hebben aan arbeidsrechten zijn regering laat lobbyen en als klap op de vuurpijl voert hij een enorm controversiële hervorming van het pensioenstelsel door zonder instemming van het parlement. Dit gaat gepaard met een hardhandige aanpak door de politie tegen de mensen die tegen deze hervorming demonstreren. Wat je mening over de pensioenhervorming van Macron ook is; de manier waarop het wordt ingevoerd laat weinig over van de democratische waarden die hij predikte tijdens de lezing.
Macron benadrukt de noodzaak van Europese soevereiniteit, maar zijn eigen beleid vergroot de instabiliteit in Frankrijk en versterkt de steun voor radicaal-rechtse politici zoals Le Pen. Hierdoor neemt Frankrijk steeds meer een Amerikaanse houding aan, wat de Europese waarden die hij zelf verkondigt ondermijnt. Om een soeverein Europa te bereiken, moet er oprechte inzet zijn voor democratie en gelijkwaardigheid op nationaal en Europees niveau, in plaats van polarisatie en instabiliteit te voeden met neoliberaal beleid.
Toen Macron weer het podium verliet, liep één van mijn vrienden achter hem aan om een foto met hem te bemachtigen. Er werd aan mij gevraagd om de foto te maken. Nu ik toch recht voor de neus van de Franse president stond, vroeg ik hem ook om een foto. Na een korte maar memorabele fotosessie met hem ben ik weer naar huis gegaan, met een leerzame en intrigerende middag achter de rug.
