Plastic is overal en Europa gaat dat veranderen

19 maart 2018

Door: Rik van Dijk 

Laat ik met het einde dit verhaal inleiden, want schrijver Johan Fretz vatte de uitkomst van de avond poëtisch samen met de zin: “Mijn vriend wees mij op plastic en nu zie ik het overal, ik kan er niet omheen.” Het gevaar van plastic voor onze natuur en onze gezondheid stond donderdagavond centraal in de Citizens’ Dialogue met Eurocommissaris Frans Timmermans.

De Citizens’ Dialogue is door de Europese Commissie in het leven geroepen om de EU dichterbij de burger te krijgen. Door alle landen van de Europese Unie worden deze dialogen georganiseerd, waarbij de Eurocommissarissen met de bevolking in gesprek gaan over de belangrijke thema’s van Europa.

Urgentie is groot

Vaak missen dat soort goedbedoelde initiatieven hun uitwerking, omdat de taal van de hoge functionaris, gevuld met ingewikkelde beleidsplannen, abstracte strategieën en richtlijnen ongrijpbaar is voor niet-ingewijden. De avond in de Tivoli bleek een uitzondering. Moeiteloos werden de beleidsplannen van de Unie vervlochten met concrete voorstellen en initiatieven. Het publiek stelde enthousiast kritische vragen en de wil om dit probleem te tackelen was bij iedereen voelbaar.

Iedere seconde belandt er 700 kilo plastic in de oceanen

Dat was deels de verdienste van Timmermans zelf, die, ondanks een griep, geen discussie uit de weg ging en passievol sprak over zijn rol als commissaris om de Europese plasticverslaving op het hoogste niveau aan te pakken. De EU stelt €300 miljoen beschikbaar aan onderzoek om afbreekbare plastics te ontwikkelen en het gebruik van niet-afbreekbare plastics terug te dringen. De urgentie is dan ook groot. Iedere seconde belandt er 700 kilo plastic in de oceanen, met dramatische gevolgen voor de natuur maar ook onze gezondheid.

Plasticvissen in de grachten

Maar wat de avond speciaal maakte waren de verhalen van de ondernemers die hun initiatieven presenteerden. De Plastic Free Aisle, opgezet door de Britse Sian Sutherland, levert plasticvrije producten aan supermarkten en Marius Smit’s PlasticWhale.org neemt mensen mee plasticvissen door de Amsterdamse grachten om vervolgens meubelen te maken van de vangst. De Better Future Factory uit Rotterdam zet oud plastic, zoals flesjes of complete autodashboards om in inkt voor 3D-printers, om daar vervolgens weer producten mee te maken.

De meest bevlogen pitch kwam misschien wel van Ey Liu van StrawbyStraw die, met achter haar het beeld van een geopereerde schildpad die een plastic rietje in zijn neusgat had gekregen, het publiek duidelijk maakte dat een drinkrietje prima gemaakt kan worden van datgene waar het zijn naam aan dankt, namelijk riet, en dat de plastic variant totaal overbodig is.

Milieu: niet alleen voor hippies

Twee dingen vielen mij op tijdens de Citizens’ Dialogue. Ten eerste, aandacht voor het milieu heeft het hippie-imago al lang afgeschud. De pitches werden gedaan door mensen die hun idealisme vervlochten met een goede businesscase. Het waren verhalen van vraag en aanbod die een snelgroeiende groep voorzien in producten.

Het tweede was dat de Europese Unie, gepersonifieerd door Frans Timmermans, het dichtst bij de mensen staat als het een podium biedt aan lovenswaardige initiatieven en ze een flinke steun in de rug geeft. Timmermans accepteerde dan ook alle uitnodigingen van de ondernemers om onder het genot van een papieren kopje koffie verder te praten over het onderwerp.

En ik? Ik ging niet naar huis met de kennis van de zoveelste uitlegavond van de plannen van de Europese Unie maar met de vaardigheid om in Fretz’ woorden overal plastic te zien, en de mogelijkheden dit in de huiselijke omgeving simpel te veranderen.

Deze bijdrage verscheen eerder op WEurope. Dit is een platform van jonge vrijwilligers die vanuit sociaaldemocratische waarden berichten over de stand van zaken in Europa. De website van WEurope vindt u hier