Dat klinkt mysterieus nietwaar? Een werkbezoek naar TZCLD. Mysterieus misschien, maar ook zeer interessant. TZCLD staat voor ‘Territoires zéro chômeur de longue durée’, dat houdt in; gebieden in Frankrijk waarin langdurige werkloosheid wordt uitgebannen. Omdat er voor iedereen een werkaanbod is, krijgt iedereen toegang tot een baan. En niet zomaar een baan. Maar een vaste baan met een vast contract en alle bijbehorende werknemersrechten en werknemersverzekeringen.
Op meerdere plekken in Frankrijk hebben wijken zich tot een werkloosheidsvrije zone uitgeroepen. Daar hebben plaatselijke politici, burgers en lokale bedrijven de handen ineengeslagen om voor alle inwoners een plek op de arbeidsmarkt te vinden. Of te creëren. Soms door aan te sluiten op de interesses en vaardigheden van de werkzoekenden. Soms op plaatsen waar de mensen uit de buurt aangeven dat zij grote gaten in de lokale voorzieningen zien.
Zo zagen wij in het 13e arrondissement van Parijs een keuken en restaurant voor de buurt. Ze bereiden de groenten die elders niet meer verkocht konden worden tot lekkere maaltijden tegen een betaalbare prijs. Mede omdat een van de deelnemers graag als kok aan de slag ging. Elders in de buurt was er een inloopplek voor oudere wijkbewoners. Zij konden er koffiedrinken en deelnemen aan groepsactiviteiten. Tevens konden zij er een abonnement nemen op een conciërge service: voor een klein bedrag per maand konden zij lampen later vervangen, iemand even de medicijnen laten ophalen bij de apotheek of hen vergezellen bij een doktersbezoek.
Voor al deze werkzaamheden kregen de werknemers een vast contract, tenminste het minimumloon en waren zij verzekerd voor alle voorzieningen als ww, arbeidsongeschiktheid en pensioen. Iedereen die zich aanmeldt, krijgt een plek. Natuurlijk, vertelden de initiatiefnemers in het 13e arrondissement, was er best een hoop wantrouwen te overbruggen. Mensen waren immers al zo vaak teleurgesteld in wat de overheid hen te bieden had. Aanbellen of aankloppen, van huis tot huis, was de methode om dit wantrouwen te overbruggen. De Franse overheid neemt de financiering van de salarissen voor de rekening, mede omdat men geen uitkeringen meer hoeft uit te betalen.
Mooi vond ik het om te zien hoe men hier in de TZCLD’s werkt vanuit de gedachte dat werkloosheid geen individueel (had je maar beter je best moeten doen) maar een collectief probleem is. Een wijk, een buurt, een district wordt er beter van als mensen gaan samenwerken om werkloosheid uit te bannen. Inmiddels bestaan er in Frankrijk zestig van deze werkloosheidsvrije zones. En het aantal groeit nog steeds.
Ook in Oostenrijk en België zijn experimenten gestart om langdurige werkloosheid te bestrijden. In Nederland heeft bijvoorbeeld de PvdA in Groningen zich hard gemaakt voor basisbanen als antwoord op de langdurige werkloosheid. Mooi om te zien dat het wel kan, als wij ons er samen hard voor maken: het vinden van een plek voor eenieder op de arbeidsmarkt. Geen mysterie dus, maar een mirakel. Omdat het wantrouwen wegneemt en mensen weer hoop geeft. En dat is precies wat we nodig hebben.
