Waarden op de proef gesteld op de PES Council in Praag

De Partij van de Europese Sociaaldemocraten (PES) had van 1 tot en met 3 december haar Council in Praag. De titel van de Council was ‘Saving Europe’, en het werd dat weekend duidelijk waarom. De opkomst van nationalisme en anti-Europese sentimenten waren het gesprek van de dag. Centrale vraag was hierbij: Hoe kunnen we het tij keren?

Terug naar de kern

Staat Europa echt op de rand van de afgrond, of is deze titel te dramatisch? De meningen hierover waren verdeeld, maar iedereen zag in dat er nog veel te doen staat. De sociaaldemocratische partijen hebben er wel eens beter voor gestaan in Europa, terwijl de rechtse nationalistische en populistische partijen steeds meer grond lijken te winnen. Waarom gebeurt dit, en wat kunnen we hiertegen doen? De oplossingen liepen uiteen. Vaak gehoorde oproepen waren ‘het bieden van een goed alternatief’ en ‘terugkeren naar onze kernwaarden’. Want ondanks alle uitdagingen, was er ook strijdbaarheid. Zoals de President van de PES, Sergei Stanishev, zei in zijn speech: ‘Te midden van een Europa dat steeds meer versnipperd en fragiel lijkt, staan we hier in Praag samen, om de sterkst mogelijke boodschap te sturen: we zijn verenigd, en we zijn vastberaden.” In alle paneldiscussies weerklonk deze boodschap. Europa is een groot goed, we laten ons dit niet zomaar afnemen. Onze kernwaarden van solidariteit, gelijkheid en fundamentele sociale rechten zijn nog steeds relevant, nu misschien juist meer dan ooit.

Waarden op de proef gesteld

Iemand die een opmerkelijke visie had op deze belangrijke kernwaarden was de Slowaakse premier Robert Fico, van de SMER. Hij stelde in zijn speech dat we af moesten van politieke correctheid en dat we andere prioriteiten moeten stellen. Volgens Fico moeten we meer luisteren naar de bevolking, en hij noemde specifiek het oplossen van werkloosheid, LHBTI-rechten en moslimvluchtelingen opvangen als voorbeelden van ‘verkeerde prioriteiten’. Dit viel totaal niet goed bij het publiek. Direct werd er vanuit de zaal gereageerd door Rainbow Rose, het roze netwerk binnen de PES, met een demonstratie. Een interventie die op veel bijval kon rekenen, onder andere van de Jonge Socialisten in de PvdA. De dag erna presenteerde Rainbow Rose een verklaring waarin ze afstand namen van de woorden van Fico en waarin ze excuses eisten. Het podium werd overgenomen door activisten met regenboog vlaggen en paraplu’s, een krachtig signaal over de waarden waar we als sociaaldemocraten voor staan en waar we voor zullen blijven strijden.

PES activisten

Een groot gedeelte van de groep die het podium overnamen bestond uit PES activisten. Het netwerk van PES activisten bestaat al ongeveer tien jaar, maar nu was er voor het eerst de mogelijkheid voor de activisten om gesubsidieerd aanwezig te zijn op een bijeenkomst van de PES. Dit is een goed initiatief om de activisten meer te betrekken bij de beleidsvorming van de PES. Een groot gedeelte van de activisten zijn namelijk jonge mensen, voor wie het wellicht lastig is om zelf de reis en verblijfkosten voor Praag op te brengen. Het was goed om te zien dat dit netwerk van PES activisten over heel Europa erg actief is, bijvoorbeeld in de acties voor het European Youth Plan. Afgelopen 16 november was er een Europa-brede actiedag voor dit plan, waar in 83 verschillende steden uit 30 landen jongeren aan meededen. Ook in Amsterdam gingen we toen de straten op om actie te voeren tegen jeugdwerkloosheid. En we zullen de komende maanden nog meer van deze acties zien.

Resolutie ‘Saving Europe, for youth and progress’

Dit European Youth Plan is een van de dingen die is opgenomen in de resolutie van de Council, wellicht de meest concrete uitkomst van de bijeenkomst. De resolutie is aangenomen door een grote meerderheid van de aanwezige delegaties en noemt behalve het European Youth Plan ook de European Social Pillar en inzet voor de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Ook beschrijft het de gezamenlijke standpunten op het gebied van onder ander migratie, duurzaamheid, veiligheid en economische ontwikkeling. Nu moeten we nog zorgen dat we deze mooie woorden en doelstellingen omzetten naar de praktijk. Een geloofwaardig alternatief bieden aan de populisten en staan voor onze kernwaarden kunnen we niet alleen met woorden, maar met daden. Tijd voor actie!

Geschreven door: Vera Djabali