Door op 13 september 2016

Missie Moskou: als waarnemer naar de Russische verkiezingen

Zaterdag gaan de Russen naar de stembus voor parlementsverkiezingen. Ik ben daarbij als verkiezingswaarnemer voor de OVSE. In die hoedanigheid zal ik controleren of de procedures op de stembureaus en bij het tellen van de stemmen eerlijk verlopen. Maar daarnaast wil ik in Moskou vooral met zoveel mogelijk Russen praten. Over hoe zij de ontwikkelingen in hun land zien. Over hoe zij aankijken tegen de verstoorde relatie met Europa. En of zij mogelijkheden zien om het gesprek tussen oost en west weer op gang te brengen.

Dat ik naar Rusland zou gaan was zeker niet vanzelfsprekend. Nadat ruim twee jaar geleden het Westen sancties tegen Rusland instelde, reageerde Moskou met tegenmaatregelen. Zo kon het gebeuren dat ik mijn naam plots op een zwarte lijst van Europese politici terugvond die niet langer in Rusland welkom waren. Formeel ben ik nooit geïnformeerd waar ik deze twijfelachtige eer aan te danken heb, maar het zal iets te maken hebben met mijn inzet voor de vrijheid en territoriale integriteit van Oekraïne.

Als enige internationale organisatie zal de OVSE in Rusland aanwezig zijn om de verkiezingen te monitoren. Daarmee zag ik toch een kans om naar Rusland te gaan. Binnen de OVSE is namelijk afgesproken dat alle parlementariërs, ongeacht of ze op een sanctielijst staan, aan dit type activiteiten deel mogen nemen. Het had nog wel wat voeten in de aarde maar een paar dagen geleden kreeg ik dan toch groen licht uit Moskou – waarbij mij overigens wel te verstaan gegeven werd dat het expliciet om een eenmalige uitzondering gaat en het inreisverbod in de toekomst van kracht blijft. Helaas, het zij zo.

Ik ga mijn beperkte tijd in Rusland dan ook extra goed gebruiken. Niet alleen om de verkiezingen te monitoren, maar vooral ook om in gesprek te gaan met Russen over de toekomst van hun land en de relaties met ons. Want hoewel ik voor een ferme reactie op Poetin’s koers ben, geloof ik ook in de dialoog. We moeten daar sowieso veel meer in investeren. Bijvoorbeeld door jonge mensen van beide kanten met elkaar in contact te brengen, te laten discussiëren en samen te onderzoeken of een basis kan worden gevonden voor wederzijds begrip. Dat klinkt wellicht soft, maar het zijn dit soort contacten die ook tijdens de Koude Oorlog uiteindelijk voor openingen zorgden.

Maar eerst begin ik aan mijn eigen missie naar Moskou. Ik laat u weten wat mijn bevindingen zijn!