19 oktober 2016

Bloedige war on drugs in de Filipijnen

In de Filippijnen is een bloederige ‘war on drugs’ gaande, gestart door de Filipijnse president Duterte. Er zijn naar schatting al meer dan 3600 mensen omgekomen in de afgelopen drie maanden. De schuld van deze buitenrechtelijke executies lag volgens de autoriteiten vooral bij georganiseerde groepen burgers, zogenaamde burgerwachten. Maar in de Engelse krant The Guardian verschenen onlangs andere berichten. Een anonieme politieagent stelt dat ook binnen de politie geheime doodseskaders op pad worden gestuurd om te jagen op drugscriminelen, en deze zonder proces te doden. Ex-militair Edgar Matobato verklaarde in een rechtbank onder ede dat Duterte niet alleen drugscriminelen, maar ook zijn politieke oppositie op deze manier de dood injaagt.

De oorlog tegen de drugscriminelen kreeg echter veel steun vanuit de Filipijnse bevolking. Duterte beloofde al tijdens zijn campagne dit voorjaar dat hij hard zou optreden tegen drugscriminelen. Dit heeft waarschijnlijk bijgedragen aan zijn verkiezing, aangezien veel mensen het eens waren met zijn harde woorden over de drugsoverlast. Direct na zijn inauguratie in juni begon hij zijn antidrugscampagne.

De democratische oppositiepartij Akbayan, een zusterpartij binnen de Progressive Alliance, maakte in een artikel op hun website de balans op van de eerste 100 dagen Duterte. Ze stelden dat de antidrugscampagne anders moet worden aangepakt en komen zelf met alternatieven: “We urge the Duterte administration to consider harm reduction strategies, focusing on grassroots-based preventive and rehabilitative interventions, as Akbayan is doing, to promote peace and security in our communities.”

Internationaal is er ook veel kritiek op Duterte, onder andere vanuit de Verenigde Staten en mensenrechtenorganisaties als Human Rights Watch en Amnesty International. De Progressive Alliance, waar de PvdA bij is aangesloten, heeft een resolutie aangenomen die de buitenrechtelijke executies veroordeeld en aandringt op berechting van de daders. Ook het Europees parlement heeft de agressieve antidrugscampagne veroordeeld in een resolutie.

PvdA kamerlid Michiel Servaes stelde kritische Kamervragen aan de minister van Buitenlandse zaken over de situatie in de Filippijnen. Hierin vraagt hij onder andere naar de bereidheid van de minister om ofwel bilateraal, ofwel in EU verband bij te dragen aan een eventueel VN onderzoek ter plaatse naar de misstanden in de Filippijnen. Dit is een initiatief van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN, Zeid Ra’ad Al Hussein.

Duterte lijkt zich echter weinig aan te trekken van alle internationale kritiek. Hij noemde Obama ‘klootzak’ en heeft gezegd dat hij liever zaken doet met China of Rusland. Toen Duterte gevraagd werd naar zijn reactie op kritiek vanuit Europa, stak hij zijn middelvinger op. Zijn meeste schokkende uitspraak is een vergelijking met Hitler, waarvoor hij inmiddels zijn excuses heeft aangeboden. Duterte zei in een toespraak: “Hitler heeft drie miljoen joden afgeslacht. Nou, er zijn hier drie miljoen drugsverslaafden. Ik zal die met alle plezier afslachten.”

Deze week kondigde Duterte aan dat hij zijn antidrugscampagne zelfs nog verder wil uitbreiden, en ook een algemeen rookverbod wil afkondigen voor de openbare ruimte. Minister van Volksgezondheid Paulyn Ubial stelde: ‘In parken, op busstations en in het openbaar vervoer zal niet meer worden gerookt’. Rokers zouden alleen terecht kunnen in aparte rokersruimtes op afgelegen plekken. Ook stelde hij eerder al een alcoholverbod in na één uur ’s nachts. Het is afwachten wat zijn volgende stap zal zijn, maar het is niet waarschijnlijk dat hij snel zal bedaren. In een interview met Al Jazeera zei hij gisteren nog dat deze stappen noodzakelijk zijn om de Filipijnen te beschermen. In hetzelfde interview stelde hij dat de onschuldige slachtoffers en kinderen die hierbij omkwamen, slechts bijkomende schade zijn.

Vera Djabali