Hongaars referendum ondermijnt Europese samenwerking
Hongarije gaat zondag naar de stembus over de opvang van vluchtelingen in Europa. Niet om de bevolking zich te laten uitspreken over een kwestie, maar als onderdeel van een politiek spel van de Hongaarse premier Orban. Hij misbruikt de democratie door de bevolking een zeer suggestieve vraag voor te leggen. Dat maakt dit referendum tot een kwalijke zaak. Het ondermijnt de zoektocht naar gezamenlijke oplossingen in de Europese Unie en zet de oplossing voor een eerlijk Europees asielbeleid op het spel.
Premier Orban heeft een referendum uitgeschreven met de vraag “Mag de Europese Unie bepalen dat Hongarije verplicht is mensen te huisvesten die niet de Hongaarse nationaliteit hebben zonder instemming van het parlement?” De vraag is misleidend. Het verdelingsmechanisme dat voor vluchtelingen is opgezet bepaalt alleen hoeveel mensen ieder land zou moeten opnemen, niet wie. Landen bepalen bij hervestiging zelf wie ze willen verwelkomen en bescherming willen bieden.
De ieder-voor-zich mentaliteit en het half weergeven van Europese afspraken van sommige regeringsleiders in de Europese Unie ondermijnt het draagvlak bij de bevolking voor de Europese samenwerking. De landen van de Visegrad-groep, Hongarije, Slowakije, Polen en Tsjechië, hebben in aanloop naar de laatste Europese Top in Bratislava een nieuwe term bedacht: flexibele solidariteit.
Flexibele solidariteit is wel een heel bijzondere term. Mij bekruipt het gevoel dat regeringen alleen willen samenwerken als het ze iets oplevert. Voor hun eigen land of voor hun eigen politieke gewin. Het Hongaarse referendum is daar exemplarisch voor. Vorige week heb ik minister Koenders gevraagd wat hij nu van dit referendum vond. Ook hij sprak daar duidelijke woorden over: Het referendum versterkt deonenigheid juist nu enigheid nodig is. Dat maakt de Europese Unie eerder kapot dan dat het de situatie verbetert.
Ik zal de regering blijven aansporen landen aan te spreken op hun ieder-voor-zich mentaliteit. De grote uitdagingen waar de Europese Unie voor staat, kunnen we alleen te lijf gaan door samen te werken. Flexibele solidariteit en suggestieve referenda dragen daar niet aan bij.
